Ik las laatst op het internet: “everything you want is on the other site of fear”. We willen iets doen of bereiken, maar het is de angst die ons tegenhoudt om daadwerkelijk stappen te ondernemen. Terwijl het bij deze angst steeds gaat om wat er zou kunnen gebeuren, niet om angst voor iets dat op dit moment gebeurt. Jij bent dus in het hier-en-nu en je angst vertoeft voortdurend in de toekomst. We krijgen vaak van onszelf het signaal : “gevaar”, ook als er geen gevaar is. We denken dat er gevaar is en zoeken naar veiligheid en stabiliteit. Angst zorgt er dan voor dat je in je comfortzone blijft. Is dat erg? Dat moet ieder voor zich bepalen. Het wordt pas vervelend als je er last van hebt, of wanneer het je levensvreugde ontneemt. Durf je dan in beweging te komen?
Besef van richting
Ben Tiggelaar heeft een leuk handzaam boekje geschreven over “Dromen, Durven, Doen”*. Hij constateert dat veranderingen verlopen in verschillende fasen. De eerste, dromen, draait erom dat je gerichte en concrete gedragsintenties formuleert. Het is namelijk belangrijk om een besef van richting te hebben. Een idee van wat je wilt en wat je wilt vermijden. Je krijgt hier direct feeling met je mogelijkheden en wensen, maar ook met je angst en weerstanden. Het helpt je wanneer je daar eens goed een loep over heen legt. Veel mensen hebben namelijk last van belemmerende overtuigingen die hen ervan weerhouden om in beweging te komen. Vraag je kritisch af of je overtuigingen over jezelf en je de plannen die je wilt realiseren écht kloppen en écht helpen.
JA-gebied en Nee-gebied
Het JA-gebied gaat om je totale potentieel aan mogelijkheden. In ons JA-gebied liggen ons oplossingen, ligt onze durf en onze creativiteit. Maar veel te vaak zitten we in ons NEE-gebied. Het is goed om ons NEE-gebied te verkennen, maar het is minder effectief wanneer je erin blijft hangen. En dat is nou net wat veel mensen doen. We zien wél problemen, valkuilen en dreigingen, maar maken niet de stap naar mogelijke oplossingen. Verschuiven naar het JA-gebied, is de basis is voor ontwikkeling en groei. Het JA-gebied is een optelsom van je beste momenten tot nu toe. Momenten die je ook nu nog een goed gevoel geven als je eraan terugdenkt. Daar liggen dus oplossingen voor de problemen die op je afkomen. Als je je beste momenten op een rijtje zet, krijg je al meer gevoel voor de richting die bij jou past.
Durven: voorbereiden op verandering
De tweede fase die Ben Tiggelaar onderscheid is “Durven”. Intenties alléén zijn niet voldoende om veranderingen te realiseren. Als je echt wilt veranderen moet je de durf hebben om in beweging te komen. Daarbij is ons gedrag de zwakke schakel tussen plannen en resultaten. De meeste mensen houden hun voornemens niet vol, en zeker niet als het niet concreet is. Uit onderzoek blijkt dat maar 5% van ons gedrag bewust en gepland tot stand komt, terwijl 95% onbewust en automatisch verloopt. Juist dit gewoontegedrag maakt veranderen zo moeilijk. Om er voor te zorgen dat je terugvalt in oude of ineffectieve gewoontes is het dus belangrijk om je moeilijkste, engste of spannendste verandermomenten voor te bereiden. Wat zou het betekenen als we ons actief kunnen voorbereiden op deze momenten? Gebleken is dat het voorbereiden de kans op een succesvolle uitvoering van voornemens vergroot met factor drie tot vier. Anticiperen blijkt dus zeer effectief te zijn!
Dit kan ik!
Belangrijk is dat je altijd start met gedrag waarvan je weet: dat kán ik. Begin met de tree die binnen je bereik ligt. We willen vaak te grote stappen ineens. Zijn bezig met het eindresultaat. Dat eindresultaat lijkt dan onmogelijk ver en buiten bereik. En dus laten we het maar weer zitten.
Maak het behapbaar voor jezelf. Kijk naar wat je het komend uur kunt doen, vandaag of deze week. Maak die doelen en het bijbehorende gedrag concreet jezelf. Dan ga je kansen zien. We hebben allemaal kansen, maar die zien we pas als het betekenis voor ons krijgt. Om dat te kunnen ervaren is het belangrijk om die eerste stappen te zetten.
Doen en doorzetten
Na dromen en durven is het tijd voor de actie. DOEN! Nu ga je het gewenste gedrag beginnen, meten, belonen en volhouden! Echte veranderingen draaien om gedrag (niet weten, maar dóén) en kosten aandacht, tijd en energie. “Doen” wordt een stuk vriendelijker als je alles dat je doet als leren ziet. In dat geval bestaan mislukkingen niet meer. Iedere stap in het leerproces is een test voor je motivatie. Kijk of je je JA-gebied kunt uitbreiden. Een experiment levert altijd iets op: of je leert hoe het niet moet of je leert hoe het wel moet. Meet en beloon je gewenste gedrag en vier je successen. Geslaagde veranderingen werken heel stimulerend. Maar wees daarbij ook geduldig. Er is tijd voor nodig om nieuwe gewoontes te vormen en te voorkomen dat je terugvalt in oud gedrag. Positieve resultaten behalen op gebieden die jij belangrijk vindt, vergt bijna altijd een lange termijn investering.
Vraag hulp
Veranderen begint bij jezelf. Je bent verantwoordelijk voor je eigen gedrag en dus ook voor het veranderen hiervan. Maar het kan ontzettend helpen om ondersteuning te vinden bij anderen. Hoe hebben zij het aangepakt? Zoek mensen die je vuur aanwakkeren en in je geloven en die bereid zijn je te helpen bij je veranderingen. Door problemen en mogelijke oplossingen te bespreken, ontwikkel je nieuwe inzichten. Dat werkt verhelderend en motiverend. Iedereen heeft inspiratie en
aanmoediging nodig bij veranderingen.
Succes vieren: van rijangst naar eigen auto
Dat veranderen, durven en doen tijd kost heb ik zelf ervaren. Ik schreef in mijn blog: “Van Droom naar Daad” , over mijn vroegere rijangst. Ik heb stapje voor stapje mijn verandering in gang gezet. Eerst reed ik alleen met mijn partner naast me, toen zo langzaamaan alleen. Ik reed vooral bekende routes om vertrouwen op te bouwen en gaf mezelf ruimte om te leren en te proberen. Iedere keer maakte ik mijn ‘experiment’ ietsje groter. Ik ging meer routes rijden, in het donker en in de sneeuw. Ik coachte mezelf naar het eindresultaat. Ik kocht voor het eerst van mijn leven een eigen auto. Het nummerbord heeft de letters JBD die me blijven herinneren aan: Jij Brigitte Durft. Durven heeft me gebracht waar ik nu ben: doen!
Durf jij ook in beweging te komen?
Geef je leven vorm en zet jouw stappen ->
Word niet iemand anders, maar wees meer jezelf zoals je bent op je beste momenten!
Ben Tiggelaar, Dromen, Durven, Doen
Het is een kwestie van durven, meer niet. Dat geldt voor alle kunst, dus ook voor die van het leven
Arthur Japin, Vaslav
